#سؤال

آیا برای عطف اسم ظاهر بر ضمیر متصل مرفوعی نیاز به فاصل داریم!؟

#پاسخ

دو مبنا وجود داره.

الف) مطابق نظر بصریون : در عطف بر ضمیر مرفوع متصل ( خواه بارز باشه و خواه مستتر ) فاصله شدن یکی از دو امر نیکوست :

۱- ضمیر منفصل .
دلیل فاصله شدن ضمیر منفصل !؟ چون ضمیر متصل مرفوع همانند جزء متصل به کلمه می‌باشد ، اگر چیزی بر آن عطف بشه مثل اینه که بر جزء کلمه عطف شده ؛ اما اگر قبل از عطف به وسیله ضمیر منفصل تأکید گردد ، میرسونه که ضمیر متصل مرفوع در حقیقت از کلمه جداست و با این کار نوعی استقلال برای ضمیر متصل مرفوع به دست میاد.

اما اینکه عطف بر خود ضمیر منفصل نیست ، چون معطوف در حکم معطوف علیه است و اگر عطف بر ضمیر منفصل باشه لازم میاد که معطوف تأکید ضمیر متصل باشه و آن درست نیست.
مثال ضمیر بارز : قال لقد کنتم أنتم و آباؤکم فی ضلال مبین

مثال ضمیر مستتر : أسکن أنت و زوجک الجنة.

۲- هر فاصلی که باشه. خواه بین عاطف و معطوف علیه باشه مانند فاصله شدن مفعول به در آیه « جنات عدن یدخلونها و مَن صلح ... » ، و خواه بین عاطف و معطوف باشه مانند فاصله شدن « لا » در آیه « لو شاء الله ما اشرکنا و لا آباؤنا »

( نکته : گاهی بدون فاصله شدن چیزی میتوان بر ضمیر مرفوع متصل عطف کرد و این مورد در شعر زیاد و در نثر کم است. )

ب) مطابق نظر کوفیون : عطف بر ضمیر مرفوع متصل بدون فاصله شدن چیزی ضعیف نیست ، همانگونه که در بدل آوردن از آن ضعفی وجود نداره. مانند « أعجبْتَنی جمالُک » زیرا جمال بدل از ضمیر متصل در اعجبتنی است.